İsviçre'den Ukrayna’ya tank teslimatına bir kez daha ret

Burak Seletuz / 29.05.2025 00:00

İsviçre hükümeti, Çarşamba günü yaptığı açıklamada, devlet silah şirketi RUAG'a ait yaklaşık 100 Leopard 1 tankının Ukrayna’ya ihracatına izin vermeyeceğini duyurdu.

Leopard 1A5 tankı

Böylece Bern yönetimi, Kiev’in ve müttefiklerinin baskılarına rağmen İsviçre yapımı silahların yeniden ihracına yönelik talepleri bir kez daha reddetmiş oldu.

Mevzuat uyarınca mümkün değil

Federal Konsey açıklamasında, 96 adet Leopard 1 A5 tankının ihracatının, yürürlükteki mevzuat uyarınca “mümkün olmadığını” belirtti. “Böyle bir satış, Savaş Malzemeleri Yasası’nı ihlal eder ve İsviçre’nin tarafsızlık politikasında kaymaya yol açar” ifadelerine yer verildi.

Söz konusu yasa, silahların yeniden ihraç edilmesini, eğer alıcı ülke uluslararası bir silahlı çatışmanın içindeyse, kesin olarak yasaklıyor. Federal Konsey, tarafsız ülke olarak İsviçre’nin yükümlülüklerine ve hukuk devleti uygulamalarına öncelik verildiğini vurguladı.

İsviçre ve tarafsızlık

Yaklaşık 8.8 milyon nüfuslu kara ülkesi olan İsviçre, uzun süredir güçlü bir askeri tarafsızlık politikası izliyor. Ancak bu gelenek, Rusya’nın Ukrayna işgalinden bu yana kamuoyunda yoğun biçimde tartışılıyor.

1 Haziran’da İsviçre Parlamentosu’nun alt kanadı, İsviçre yapımı silahların Ukrayna’ya transferine özel izin verilmesini öngören yasa teklifini reddetmişti. Almanya, İspanya ve Danimarka gibi ülkelerden gelen açık talepler de aynı şekilde geri çevrilmişti.

RUAG ve tanklar

RUAG, söz konusu Leopard 1A5 tanklarını 2016 yılında İtalya Savunma Bakanlığı’na bağlı bir kuruluştan kullanılamaz durumda satın almıştı. Şirketin niyeti, tankları yenileyerek satmak ya da yedek parça olarak kullanmaktı. Ancak Rusya’nın saldırısı sonrası Ukrayna’nın tanklara olan acil ihtiyacı bu planları değiştirdi.

Orijinal plan

Hollanda'nın sağladığı finansmanla RUAG, tankları Almanya’daki üreticiye gönderip restore ettirmeyi ve ardından Ukrayna ordusuna destek için sevk etmeyi planlamıştı.

İsviçre hükümetinin bu kararı, parlamentoda tarafsızlık ilkesini yumuşatmaya yönelik bazı yasal reform önerileri tartışılırken geldi. Önerilen düzenlemeler kapsamında, silahların belirli koşullar altında savaş halindeki ülkelere yeniden ihracına izin verilmesi gündemde.

Buna göre, alıcı ülkenin meşru müdafaa hakkını kullanıyor olması, BM Güvenlik Konseyi’nin ya da BM Genel Kurulu’nun üçte ikilik çoğunluğunun uluslararası hukukun ihlalini onaylaması ve satın alan ülkenin silahları üçüncü ülkelere yeniden ihraç etmeyeceğine dair taahhütte bulunması gerekecek. Söz konusu yasal değişiklikler beş yıllık bir süreyle sınırlı olabilir.

Kaynak: gdhDigital