ABD Dışişleri Bakanlığı: Türkiye’ye F-35 yok

Burak Seletuz / 25.08.2025 10:36

ABD Başkanı Trump’ın adımı, Ankara’ya atanan Büyükelçi Tom Barack’ın olumlu yaklaşımına rağmen ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan gelen mektup, F-35 konusunda Türkiye’ye herhangi olumlu bir gelişme olmadığı ortaya çıktı.

Ağustos ayı başında ABD Kongresi’nden Demokrat ve Cumhuriyetçi partili 40 senatör bir mektup hazırlayarak Dışişleri Bakanlığı’na Türkiye’ye F-35 satılmaması ve programdan uzak tutulmaya devam edilmesi için bir mektup yollamıştı.

Kırk senatörün imzaladı mektupta Türkiye için “ABD’nin ulusal güvenliği ile ilgili yasa ve politikaları ihlal etmeye devam etmesini” engellemeye çağdı yaparak, CAATSA (ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası) yaptırımlarının sürdürülmesini ve Türk devletinin hâlâ S-400 sistemine sahip olmasının ABD uçaklarına yönelik doğrudan tehdit oluşturduğuna işaret etmişti.

ABD Dışişleri Bakanlığı’nın yanıtı

ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, geçtiğimiz gün bu mektubu yanıtladı. Bakanlık, ABD’nin Türkiye’ye karşı tutumunun değişmediğini belirtti:

“Ankara’nın S-400 sistemini satın almasından duyduğumuz memnuniyetsizliği dile getirdik ve CAATSA yaptırımlarının uygulanmasına ilişkin devam eden değerlendirmemizin bir parçası olarak atılması gereken adımları açıkça belirttik.

Türkiye, ittifakın misyonlarına önemli katkılarda bulunmuş, uzun süredir NATO müttefiki bir ülkedir. ABD’nin Türkiye ile savunma ilişkileri, hem ABD’nin hem de NATO’nun güvenlik çıkarları açısından hayati önemini korumaktadır.”

Tom Barrack “F-16 ve F-35 olmazsa olmaz” demişti

Ankara Büyükelçisi ve ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Tom Barrack, ABD Başkanı Donald Trump’ın Türkiye’yi F-35 programına yeniden dahil etme konusundaki açıklamalarına ilişkin olarak, 30 Haziran’da Anadolu Ajansına (AA) yaptığı açıklamada, ABD’nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası (CAATSA) ve F-35 meselesinde ikili ilişkilere yapıcı katkıları olacak bir sürecin “kesinlikle” işlediğini söylemişti.

Ayrıca Barrack, F-16 ve F-35’lerin NATO müttefiki Türkiye’nin “olmazsa olmaz unsurları” olduğunu belirterek, F35 parçalarının çoğunun Türkiye’de üretildiğini ve Türkiye’nin F-16’lar ve modernizasyonu için ödeme yaptığını belirtti.

Büyükelçi, F-35 meselesinin uzun zamandır tartışıldığına işaret ederek, tarafların bu konuyu “artık geride bırakmak” istediğini ifade etti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: “Trump’ın F-35 konusunda yaptığı anlaşmaya sadık kalacağına inanıyorum”

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, son olarak 5 Temmuz’da Azerbaycan dönüşü gazetecilerin sorularını yanıtlarken Türkiye’nin F-35 programına geri dönüşü hakkında şunları söyledi:

“Biz F-35’leri öncelikle kendi güvenliğimiz için istiyoruz. F-35 meselesi bizim için yalnızca bir askeri teknoloji meselesi değil; aynı zamanda başta NATO gibi uluslararası platformlarda güçlü ortaklık konusudur. Ama tabii bu mesele kendi göbeğimizi kendimiz kesmemize vesile oldu ve savunma sanayii alanında atılımlarımızı hızlandırdı. Bizim güvenlik altyapımızı güçlendirmemiz, kimse için bir tehdit değildir. Hele hele dost ve müttefiklerimiz için hiç değildir.

F-35 konusunu aramızda konuştuk ve işin takipçisiyiz. Ben Sayın Trump’ın bu konuda yaptığımız anlaşmaya sadık kalacağına inanıyorum. Bu F-35’lerin Türkiye’ye peyderpey teslimi onun döneminde gerçekleşecektir diye düşünüyorum.”

CAATSA’yı Trump uyguladı

ABD, Türkiye’nin Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alması üzerine 2020’de CAATSA (Hasımlarla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Yasası) kapsamında yaptırım kararı almıştı. Karar, Trump’ın birinci başkanlık döneminde yürürlüğe girmişti.

Bu kapsamda, Savunma Sanayii Başkanlığı (SSB) ve dört üst düzey yetkiliye yaptırımlar uygulandı. Yaptırımlar; ihracat lisanslarının engellenmesi, finansal kısıtlamalar ve uluslararası fonlara erişimin zorlaştırılması gibi başlıkları içerdi. Washington yönetimi, bu adımla NATO müttefikleri arasında Rus savunma sanayine bağımlılığı caydırmayı hedefledi.

Ankara ise yaptırımları “müttefiklik ruhuna aykırı” buldu ve Türkiye’nin ulusal güvenlik ihtiyaçlarını kendi belirleyeceğini vurguladı. Kriz, Türkiye-ABD ilişkilerinde uzun süreli bir gerilimin temel başlıklarından biri olarak kayda geçti.

Kaynak: tolgaOzbek