ABD silahları tükenirken Ukrayna taktik değiştiriyor

Tulu Berke Saz / 03.07.2025 08:22

ABD’nin yeni askeri yardım sağlamayı durdurmasının ardından Ukrayna, Batı'dan silah tedariki konusunda yön değiştiriyor.

Ukrayna Devlet Başkanı Zelenskiy

Kiev yönetimi, Avrupa ülkelerinin kendi savunma bütçeleriyle Amerikan yapımı silahlar satın alarak bu silahları Ukrayna’ya aktarması için Washington’dan onay istemeye hazırlanıyor.

Bu plan, ABD Başkanı Donald Trump yönetiminin geçtiğimiz hafta Ukrayna’ya yönelik daha önce tahsis edilmiş bazı yardım sevkiyatlarını — Patriot hava savunma füzeleri ve yüksek patlayıcılı top mermileri dahil — askıya almasıyla eş zamanlı olarak gündeme geldi. Politico tarafından ilk kez duyurulan bu gelişme, Ukrayna’nın üst düzey yetkililerini hazırlıksız yakaladı.

Yeni planın detayları

Konuya yakın altı kaynağa göre, birkaç Avrupa ülkesi, Amerikan savunma sanayisinden silah alarak bunları Ukrayna’ya devretmeyi değerlendiriyor. Bu harcamalar NATO’nun savunma harcama hedeflerine dahil edilebilecek. Ancak ABD hükümetinin bu satışlara onay vermesi gerekiyor ve görüşmeler bu çerçevede devam ediyor.

Planla ilgili konuşan bir Ukraynalı yetkili, “Başka seçeneğimiz yok,” diyerek Zelenskiy yönetiminin artan Rus saldırıları karşısında çaresiz kalmamak adına taktiksel esnekliğe yöneldiğini belirtti.

Biden yönetimi döneminde benzer bir sıkıntı, İngiltere’nin Ukrayna’ya göndermek istediği Storm Shadow füzelerinde yaşanmıştı. Füzenin içinde ABD yapımı parçalar bulunması nedeniyle sevkiyat gecikmişti. Bu gibi kısıtlamaların aşılması için de yeni müzakereler yapılması planlanıyor.

Trump-Zelenskiy görüşmesi ve sinyaller

NATO Zirvesi için Hollanda’da bulunan Başkan Trump, Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile bir araya geldi. Görüşmenin “oldukça olumlu” geçtiği ve Trump’ın Kiev’in durumuna karşı “anlayışlı ve duyarlı” yaklaştığı bildirildi. Trump, basın toplantısında Patriot sistemleriyle ilgili soruya, “Onları sağlamak için ne yapabiliriz bakacağız. Bu sistemler çok zor bulunuyor,” yanıtını verdi.

Senato Silahlı Hizmetler Komitesi Başkanı Roger Wicker da Zelenskiy’nin artık doğrudan askeri yardım yerine, Avrupa fonlarıyla silah satın alımına odaklandığını ifade etti: “Artık ABD’den maddi yardım değil, Avrupa parasıyla Amerikan silahı alma izni istiyorlar.”

Belirsizlik artıyor

Ancak Pentagon’un ani sevkiyat durdurması, planlanmış yardım paketlerinin akıbetini belirsizleştirdi. Mevcut yardım, Polonya üzerinden gönderiliyordu ve birkaç ay daha yetecek düzeydeydi. Fakat yeni fonlamalar durduğu için Ukrayna’nın destek hattı zayıflıyor.

Trump yönetimi şu ana kadar yeni bir yardım paketi talep etmedi ve Cumhuriyetçi liderler, Ukrayna’ya destek meselesini düşük öncelikli görüyor. Buna rağmen Senato’daki bazı Cumhuriyetçiler, Moskova’ya yeni yaptırımlar ve Kiev’e ilave yardımlar çağrısı yapıyor.

Avrupa’nın desteği hala yetersiz

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte geçtiğimiz hafta, Avrupa ülkeleri, Kanada ve Birleşik Krallık’ın 2025’in ilk üç ayında Ukrayna’ya 23,5 milyar dolarlık yardım sağladığını ve yıl sonuna kadar bu miktarı 40,6 milyar dolara çıkaracağını duyurdu. Ancak bu yardım, özellikle hava savunma sistemleri gibi ABD yapımı yüksek teknolojili silahları içermiyor.

Bir Ukraynalı yetkili, “Demokratik dünyada hayati önem taşıyan bazı silah sistemlerini yalnızca ABD üretiyor. Bu nedenle Avrupa’daki ortaklarımızla birlikte bu silahları satın almaya hazırız,” dedi.

Rusya'nın Sumy yönündeki yaz saldırılarında önemli maden alanlarını ele geçirmesi ve hafta sonu Ukrayna’ya yönelik 477 İHA ve 60 füze saldırısı düzenlemesi, Kiev’in savunma ihtiyaçlarını daha da acil hale getirmiş durumda. ABD’nin kararları, savaşın seyrini etkileyecek yeni bir döneme girildiğini gösteriyor.

Kaynak: gdhDigital