Avrupa’da güvenlik önceliklerinin artmasıyla savunma sektörü genel iş piyasasını geride bıraktı

Tulu Berke Saz / 08.07.2025 18:24

AB savunma harcamaları 2021 ve 2024 yılları arasında yüzde 30’un üzerinde artarak sektör genelinde işgücü talebinin artmasına neden oldu. Savunma alanındaki iş ilanları 2022’den bu yana genel iş piyasasının üzerinde seyrediyor.

Avrupa Savunma Ajansı’na göre, AB üye ülkeleri 2021 ve 2024 yılları arasında toplam savunma harcamalarını yüzde 30’un üzerinde artırarak 214 milyar eurodan tahmini 326 milyar euroya yükseltti.

Avrupa’nın savunma sanayii de artan işgücü ihtiyacıyla karşı karşıya ve bu da iş ilanlarında artışa yol açıyor. Küresel işe alım platformu Indeed’e göre, Avrupa’nın savunma sektöründe işe alımlar genel iş piyasasına kıyasla keskin bir artış gösterdi.

Savunmayla ilgili iş ilanları 2022’den bu yana genel piyasa eğilimlerini geride bıraktı. Fransa, Almanya ve İngiltere savunma alanında işe alımların ana merkezleri olmaya devam ediyor.

Güvenlik, Avrupa için uzun zamandır kilit bir öncelik olmakla birlikte, Rusya’nın 2022 başlarında Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana daha büyük bir önem kazandı. Daha yakın zamanda, İsrail ve İran’ın dahil olduğu çatışma nedeniyle Orta Doğu’da da gerilim tırmanmıştır. Indeed’e göre, iş ilanları verileri, tüm bunların Avrupa’nın savunma sanayisi üzerinde etkisi olduğunu gösteriyor.

2020’de pandemi kaynaklı bir düşüşün ardından, hem savunma sektöründeki hem de genel işgücü piyasasındaki iş ilanları başlangıçta benzer bir hızda toparlandı. Ancak 2022’nin başlarında, Rusya’nın şubat ayında Ukrayna’yı işgali sırasında bu iki sektörün yolları keskin bir şekilde ayrıldı.

Genel iş ilanları Temmuz 2022’de zirve yaparak 2021 ortalamasının yüzde 46 üzerine çıktı. Bu veriler için kullanılan endeks, 2021 ortalama aylık iş ilanlarını 100 olarak belirliyor. Zirveden bu yana, genel iş ilanları azaldı.

Buna karşılık, savunma ile ilgili ilanlar artmaya devam etti ve endeksin 201 ile zirve yaptığı Kasım 2022’de 2021 ortalamasının 2 katına ulaştı.

Savunma sektöründeki ilanlar o tarihten bu yana bir miktar azalmış olsa da, Mayıs 2025 itibarıyla 2021 seviyelerinin yüzde 41 üzerinde kaldı. Buna kıyasla daha geniş iş piyasası, 2021 kriterinin biraz altına düşerek 99,5 endeks puanında kaldı.

Analize dahil edilen şirketler çoğunlukla özel sektör işverenleri olurken, silahlı kuvvetler bünyesindeki roller dikkate alınmadı.

Indeed Hiring Lab ekonomisti Virginia Sondergeld, Euronews Business’a yaptığı açıklamada, “Savaşın patlak vermesinden bu yana, özellikle de arama faaliyetlerinin 2022’nin başlarında yükseldiği ve yüksek seyrettiği Almanya’da, iş arayanların savunma sektörüne olan ilgisi arttı,” dedi. “Bu durum, jeopolitik olayların sektörle ilgili kamuoyu algısını nasıl şekillendirebileceğini ve potansiyel olarak yeni yetenekleri nasıl çekebileceğini gösteriyor.”

Savunma alanında kalifiye işgücünün sürdürülmesi ve genişletilmesinin uzun vadeli kamu yatırımı gerektirdiğini belirten Sondergeld, “Bu tür finansman devam ederse, sektörün işgücü piyasasındaki önemi yapısal bir artış yaşayabilir,” diye ekledi.

Avrupa’da savunma iş ilanlarında Fransa başı çekiyor

Fransa, Mayıs 2025 itibariyle yaklaşık yüzde 43 ile büyük savunma şirketlerinin Avrupa’daki iş ilanlarında en büyük paya sahip. Bu oran 2020’nin başlarında yüzde 57 idi.

Almanya ve İngiltere’nin her biri ilanların yüzde 17’sini oluşturuyor. Diğer Avrupa ülkelerinin payı ise bu dönemde yüzde 7’den yüzde 23’e yükseldi. Indeed ekonomisti Alexandre Judes ve Virginia Sondergeld’e göre bu durum, “savunma yatırımlarının ve işe alımların coğrafi olarak çeşitlenmesini yansıtıyor.”

Fransa, Almanya ve İngiltere’nin her biri büyük ve uzmanlaşmış savunma sanayilerine sahip. Judes ve Sondergeld, Fransa’nın Dassault, Thales ve Safran gibi şirketler aracılığıyla tam spektrumlu özerkliği hedeflediğini açıkladı. Rheinmetall ve Hensoldt’a ev sahipliği yapan Almanya, NATO’nun gelecekteki kara sistemlerinde kilit bir rol oynarken, İngiltere de BAE Systems aracılığıyla deniz ve havacılık platformlarında güçlü bir varlığa sahip. Bu firmalar üretim ve inovasyonu genişlettikçe, yazılım, mühendislik ve imalat alanlarında yetenekli kişilere olan talep de artmaya devam ediyor.

Airbus Defence and Space, MBDA ve KNDS gibi şirketler havacılık, füze sistemleri ve zırhlı araçlarda ortak Avrupa programlarına liderlik ediyor.

İngiltere’de, iş arayanların savunmaya olan ilgisi 2022’de Ukrayna savaşı başladıktan sonra biraz arttı ancak o zamandan beri çoğunlukla sabit kaldı. Buna karşılık Fransa ve Almanya’da ilgi artmıştır.

Virginia Sondergeld, “İngiltere’de savunma sektörü zaten nispeten büyüktü ve politika değişiklikleri daha aşamalıydı, kamuoyunun daha az dikkatini çekti ve muhtemelen iş arayanların algısında daha küçük değişimlere neden oldu,” dedi.

Fransa’da savunma ile ilgili aramalar 2021’de yüzde 0,08 iken Nisan 2025’te yüzde 0,18’e ulaştı. Erken dönemdeki en keskin artış Almanya’da görüldü. Ocak 2022’de yüzde 0,026 olan arama payı Mart 2022’de yüzde 0,084’e sıçradı ve yüksek seyretmeye devam etti.

Bu değişikliklere rağmen, ekonomistler savunmanın niş bir alan olmaya devam ettiğine dikkat çekiyor. İlginin arttığı ülkelerde bile savunmayla ilgili aramalar, toplam iş aramaları içinde hala küçük bir paya sahip.

Yazılım geliştirme ve mühendislik başı çekiyor

İngiltere’de yazılım geliştirme, Avrupa’nın önde gelen savunma şirketleri tarafından verilen toplam iş ilanlarının yüzde 14,5’ini oluşturuyor. Bu oran Fransa’da yüzde 11,9 ve Almanya’da yüzde 10,2.

Fransa’da endüstri mühendisliği, ilanların yüzde 19’unu oluşturarak en üst sırada yer alıyor. Mühendislik, üretim ve yönetim rolleri de savunma firmaları arasında önemli bir yer tutuyor.

Sondergeld, son yıllarda Avrupa genelinde geleneksel teknoloji rollerine yönelik ilanların keskin bir şekilde azalması nedeniyle mevcut piyasa koşullarının savunma alanında işe alım yapanların lehine olabileceğini belirtti.

Savunma harcamalarındaki artışın rolü

İsveç Savunma Araştırma Ajansı’nda araştırmacı olarak görev yapan Dr. Calle Hakansson, savunma sektöründeki iş ilanları ve işe alımlardaki artışın Avrupa genelinde savunma harcamalarındaki artışla bağlantılı olduğunu belirtiyor. Büyük ana yüklenicilerden daha küçük alt yüklenicilere kadar savunma şirketlerinin, Avrupa’da ve küresel olarak kötüleşen güvenlik durumu ışığında artan talebi karşılamak için daha fazla personel istihdam etmesi gerekiyor.

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) son rakamlarına göre, küresel askeri harcamaların Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana en hızlı artışını gösterdiğine dikkat çekti.

Euronews Business’a konuşan Hakansson, “Bu gelişme Avrupa’daki savunma sanayisini açıkça etkiliyor, siparişler sürekli artıyor ve üretim kapasitesine olan talep artıyor, bu da sektördeki işe alımları etkiliyor,” dedi.

Avrupa’da artan güvenlik endişelerinin savunma sektöründeki kariyerlere olan ilgiyi artırdığını belirtti.

“Örneğin, İsveç’te savunma şirketi Saab son zamanlarda yeni mezun mühendisler arasında en cazip işverenlerden biri haline geldi,” diye ekledi.

Comenius Üniversitesi’nde kıdemli askeri analist olan Dr. Caroline Batka, NATO’nun savunma harcamalarını GSYH’nin yüzde 2’sinin üzerine çıkarmayı önermesiyle birlikte Avrupa’nın savunma sanayisinin genişlediğini vurguladı.

Kaynak: Euronews Türkçe

Kaynak: defenseHere