Birbirini “Kardeş” Olarak Kabul Eden Türkiye ve Pakistan 5 Milyar Dolar Ticaret Hacmi Hedefinde Yeni Alanlarda İş Birliği ve Ortaklık Yapacak

Tulu Berke Saz / 09.09.2025 16:10

Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Türkiye-Pakistan Ortak Bakanlar Komisyonu 16’ncı Dönem Toplantısı için (Dost ve Kardeş Ülke) Pakistan’a gitti.

Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, başkent İslamabad’daki ilk programında Pakistan Ticaret Bakanı Jam Kamal Khan ile bir araya geldi.

Görüşmede iki ülke arasındaki iş birliği konularında görüş alışverişinde bulunuldu.

Birbirini “Kardeş” Olarak Kabul Eden Türkiye ve Pakistan 5 Milyar Dolar Ticaret Hacmi Hedefinde Yeni Alanlarda İş Birliği ve Ortaklık Yapacak

Daha sonra Türkiye-Pakistan Ortak Bakanlar Komisyonu 16’ncı Dönem Toplantısı yapıldı.

Toplantıya Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler ile Pakistan Ticaret Bakanı Jam Kamal Khan eşbaşkanlık etti.

Toplantının ardından her iki Bakan tarafından ekonomik ilişkilerin daha da geliştirilmesine yönelik protokol imzalandı.

Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, toplantıdaki konuşmasında şunları ifade etti:

TİCARİ İLİŞKİLERİMİZİ GÜÇLENDİRMEYE BÜYÜK ÖNEM ATFEDİYORUZ

“Bugün burada, Türkiye-Pakistan Karma Ekonomik Komisyonu 16’ncı Dönem Toplantısı vesilesiyle sizlerle birlikte olmaktan büyük bir memnuniyet duyuyorum. Müstesna ilişkilere sahip olduğumuz kardeş Pakistan ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizi güçlendirmeye büyük önem atfediyoruz. Pakistan’da gerçekleştirilen Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi (YDSK) toplantısında; ticaret, su kaynakları, tarım, enerji, kültür, aile ve sosyal hizmetler, bilim, bankacılık, eğitim, savunma ve sağlık alanlarında önemli kararlar alınmıştı. Bugünkü toplantımızda, liderlerimiz tarafından onaylanan kararları gözden geçirdik.”

5 MİLYAR DOLAR TİCARET HEDEFİNİ GERÇEKLEŞTİRMEK İÇİN ÇALIŞMAYA DEVAM EDECEĞİZ

“İkili ticaret rakamlarımıza bakarsak; geçtiğimiz yıl ticaret hacmimiz 1,4 milyar doları aşmış ve bir önceki yıla kıyasla yüzde 35 artış göstermiştir. Bu rakamlar, daha yüksek seviyelere ulaşmak için her iki tarafın da daha fazla çaba sarf etmesi gerektiğini ortaya koymaktadır. Amacımız; mal ve hizmet ticaretini, yatırımları sürdürülebilir, dengeli ve düzenli bir şekilde artırarak gerçek potansiyelimize ulaşmaktır. Liderlerimizin ortaya koyduğu 5 milyar ABD doları ticaret hedefini en kısa zamanda gerçekleştirmek için çalışmaya devam edeceğiz.”

İŞ BİRLİĞİMİZ SADECE TİCARETLE SINIRLI DEĞİL

“2023 yılında yürürlüğe giren Mal Ticareti Anlaşması ticaretimize ivme kazandırmıştır. Bundan sonraki süreçte; bu anlaşmayı hizmetler, yatırımlar ve e-ticaret gibi çeşitli sektörleri de kapsayacak şekilde genişletmeyi sabırsızlıkla bekliyoruz. İş birliğimiz, sadece ticaretle sınırlı değildir. Savunma sanayi, temiz enerji, gıda ve tarım teknolojileri, turizm, sivil havacılık, bilişim ve iletişim teknolojileri, eğitim, lojistik, gemi inşası ve bakımı, helal endüstri ile film ve televizyon dizilerinde ortak yapım ve yayıncılık gibi muhtelif hizmet sektörlerinde iş birliğimizi derinleştirmeye kararlıyız. Pakistan’ın doğrudan yabancı yatırımları ülkeye çekmeye verdiği önemin farkındayız. Türk şirketlerinin Pakistan’da doğrudan yatırımlarının 2 milyar doları aşması, Pakistan ekonomisine duydukları güvenin açık bir göstergesidir. Arçelik, Albayrak Grubu, Anadolu Grubu, Zorlu Grubu, Limak, Türk Hava Yolları ve Hayat Grubu gibi önde gelen Türk firmaları, binlerce kişilik istihdam oluşturarak önemli katkılar sağlamaktadır. Türkiye ve Pakistan, küresel meselelerde her zaman omuz omuza durmuştur. Ortaklığımızın en güçlü alanlarından biri savunma sanayisidir.”

DİĞER ÜÇ GEMİSİNİ EN KISA ZAMANDA TESLİM ETMEYİ PLANLIYORUZ

“MİLGEM Projesi kapsamında inşa edilen ilk gemi olan PNS BABÜR/ Eylül 2023 ayında Pakistan donanmasına katılmıştır. Diğer üç geminin de en kısa zamanda teslim edilmesi planlanmaktadır. Pakistan’dan da Super Mushshak eğitim uçakları tedarik edilmiştir. Bu örnekler, ülkelerimizin güvenliğine yönelik derin güveni ve ortak kararlılığı yansıtmaktadır. İş birliğimizin öne çıkan bir diğer alanı da müteahhitliktir. Türk müteahhitlik firmaları, Pakistan’da çoğunluğu ulaştırma, konut ve enerji altyapısında olmak üzere yaklaşık 3,5 milyar ABD doları değerinde 72 büyük projeyi başarıyla üstlenmiştir. İlişkilerimizi derinleştirmeye yönelik güçlü iradeye sahip olmamız, firmalarımızı cesaretlendirecektir. Ticaretimizi enerji, madencilik, turizm, altyapı ve müteahhitlik gibi alanlarda çeşitlendirerek çok daha ileriye taşıyabiliriz. İkili ekonomik ve ticari ilişkilerimiz hak ettiği seviyeye ulaşmalıdır; bu doğrultuda yeni iş birliği alanları geliştirmeli ve hızla uygulamaya koymalıyız. Teknik heyetlerimizin titiz çalışmasıyla hazırlanan KEK Protokolü, “önümüzdeki dönemde hangi alanlara yoğunlaşmamız gerektiğini” açıkça göstermektedir. Bu protokol çerçevesinde; ticaret, ulaştırma, enerji, sanayi, KOBİ’ler, tarım, finans, eğitim, medya, bilgi ve iletişim teknolojileri, sağlık, kültür ve sosyal hizmetler gibi alanları kapsayan iş birliği başlıkları üzerinden karşılıklı anlayış ve ortak çıkarlarımızı güçlendirerek iş birliğimizi daha da geliştireceğiz. Bu toplantının düzenlenmesine katkı sağlayan herkese şükranlarımı sunuyor; bu ziyaretin Türkiye ve Pakistan arasındaki ilişkilerin daha da geliştirilmesine yönelik somut kararlar doğurmasından memnuniyet duyuyorum.”

Pakistan Ticaret Bakanı Jam Kamal Khan da konuşmasında, imzalanan protokolün, tarihi bağları anlamlı ekonomik sonuçlara dönüştürme yönündeki ortak arzuları yansıtan bir yol haritası olduğunu söyledi.

İki ülkenin doğal ticaret ve yatırım ortağı olduğunu ancak mevcut ikili ticaret hacminin, iki ülke ekonomisinin gerçek potansiyelini yansıtmadığını belirten Khan, her iki tarafın da Pakistan-Türkiye Ticaret Anlaşması’nın uygulanmasını hızlandırmaya özel önem verdiğini belirtti.

Jam Kamal, Pakistan’ın, “Özel Yatırımı Kolaylaştırma Konseyi” aracılığıyla “Özel Ekonomik Bölgeler” ve öncelikli sektörlerdeki Türk yatırımcılara mümkün olan tüm desteği sağlamaya hazır olduğunu ifade etti.

Birlikte ticaret, yatırım ve endüstriyel iş birliğinde yeni yollar açabileceğini belirttiklerini kaydeden Ticaret Bakanı ayrıca enerji ve petrol-gaz sektörlerindeki iş birliğinin potansiyeline de dikkat çekti.

Savunma iş birliğinin uzun zamandır Pakistan-Türkiye ilişkilerinin önemli bir parçası olduğunu belirten Jam Kamal, ortak üretim, teknoloji transferi ve kapasite geliştirme alanlarında ortak girişimler için önemli bir potansiyel olduğunu vurguladı.

Pakistan Ticaret Bakanı, katma değer, gıda işleme, hayvancılık yönetimi ve balıkçılık alanlarındaki ortak girişimlerin sadece ticareti geliştirmekle kalmayacağını, aynı zamanda kendi vatandaşları için uygun fiyatlı gıda tedarikini de sağlayacağını söyledi.

Jam Kamal, iki tarafın ayrıca iş gücü hareketliliği, medya, kültür ve turizm alanlarında da iş birliğini güçlendirme konusunda anlaştıklarını sözlerine ekledi.

Milli Savunma Bakanı Güler, toplantı sonrasında düzenlenen basın toplantısında ise “Stratejik ortaklığa ve müstesna ilişkilere sahip olduğumuz dost ve kardeş ülke Pakistan ile ekonomik ve ticari ilişkilerimizi güçlendirmeye büyük önem atfediyoruz.” dedi.

Güler, şunları ifade etti:

“Liderlerimizin ortaya koyduğu 5 milyar dolar ticaret hedefini en kısa zamanda gerçekleştirmek için çalışmaya devam edeceğiz. Bu vesileyle Cumhurbaşkanımızın, Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın selam ve sevgilerini iletiyorum. Her geçen gün artan somut iş birliklerimiz sayesinde dünyanın en yakın savunma ortaklıklarından olan ülkelerimiz arasındaki ilişkileri çok yönlü derinleştirmek için sergilediğimiz güçlü irade, firmalarımızı da cesaretlendirecektir. Ticaretimizi enerji, madencilik, turizm, altyapı ve müteahhitlik gibi alanlarda çeşitlendirerek çok daha ileriye taşıyabiliriz. İkili ekonomik ve ticari ilişkilerimizi hak ettiği seviyeye ulaştırma iradesini kayıt altına almak için bugün Sayın Eş Başkan ile bir protokol imzaladık. Her iki taraf için de hayırlı ve uğurlu olmasını temenni ediyorum. Türkiye ve Pakistan arasındaki ilişkilerin daha da gelişeceğine inanıyor ve bu toplantının düzenlenmesine katkı sağlayan herkese şükranlarımı sunuyorum. Türkiye-Pakistan Dosti Zindabad / Yaşasın Türkiye-Pakistan kardeşliği.”