İsrail ABD’den yeni güvenlik anlaşması talep ediyor

Tulu Berke Saz / 13.11.2025 14:23

İsrail, ABD ile 20 yıllık güvenlik anlaşması imzalamak ve daha fazla askeri yardım almak istiyor.

İsrail, ABD ile yeni bir 20 yıllık güvenlik anlaşması imzalamak istiyor. Bu süre şimdiye kadar yapılanların iki katı olacak ve Trump yönetiminin desteğini kazanmak için “Önce Amerika” (America First) hükümlerini de içerecek. Axios’a konuşan İsrailli ve ABD’li yetkililere göre görüşmeler bu çerçevede yürütülüyor.

Önceki anlaşma, İsrail’e yılda yaklaşık 4 milyar dolar askeri yardım sözü veriyordu. Yeni anlaşma ile İsrail’in bu miktarı korumak, hatta artırmak istemesi bekleniyor. Ancak böyle bir anlaşmanın onaylanması, İsrail’e yönelik artan tepkiler nedeniyle bu kez çok daha karmaşık olabilir. Üstelik bu tepkiler, Trump’ın “Make America Great Again” (MAGA) tabanında da güçleniyor.

2016’da Barack Obama döneminde imzalanan mevcut 10 yıllık Mutabakat Zaptı 2028’de sona erecek. İsrail, yeni anlaşmayı önümüzdeki yıl içinde sonuçlandırmak istiyor. Görüşmeler hem teknik hem de siyasi açıdan zor ilerliyor. Bunun nedeni, hem MAGA hareketinin dış yardımlara karşı olması hem de iki partide de İsrail’in Gazze’deki tutumuna dair artan endişeler.

Geçmişe bakıldığında: İsrail’e uzun vadeli güvenlik yardımı için bugüne kadar üç 10 yıllık çerçeve anlaşma yapıldı:

• 1998’de: 21,3 milyar dolar

• 2008’de: 32 milyar dolar

• 2016’da: 38 milyar dolar

Ayrıca 2024’te Gazze’deki savaş sırasında, Kongre ve Biden yönetimi mevcut anlaşmaya ek olarak çok milyar dolarlık acil askeri yardım paketi onaylamıştı.

İsrailli yetkililer, yeni paketin yıllık yardım miktarını artırmasını umuyor; ancak Trump yönetiminin geçmişte yabancı yardımlarda yaptığı büyük kesintiler nedeniyle müzakerelerin zor geçmesinden endişe ediyor.

Trump, geçtiğimiz Nisan ayında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmede ABD’nin İsrail’e yaptığı yardıma değinmişti ve “İsrail’e yılda 4 milyar dolar veriyoruz. Bu çok büyük bir miktar. Bu arada tebrikler. Fena sayılmaz. İsrail’e milyarlarca dolar veriyoruz, milyarlarca.” ifadelerini kullanmıştı.

Yeni güvenlik mutabakatı üzerindeki görüşmeler, Gazze Savaşı nedeniyle bir süre ertelenmişti. Ancak Axios’a konuşan iki İsrailli ve bir ABD’li yetkiliye göre ilk temaslar son haftalarda yeniden başladı.

Bu görüşmelerde İsrail tarafı, yeni güvenlik anlaşmasında iki önemli değişiklik önerdi:

1. Anlaşmanın süresinin 10 yıldan 20 yıla çıkarılması. Bu sayede kapsamı genişleyecek ve anlaşma İsrail’in bağımsızlığının 100. yılı olan 2048’e kadar uzanacak.

2. Yardımın bir kısmının doğrudan askeri harcamalara değil, ABD-İsrail ortak araştırma ve geliştirme projelerine yönlendirilmesi. Bu projeler; savunma teknolojileri, savunma odaklı yapay zekâ ve Demir Kubbe (Iron Dome) füze savunma sistemini kapsayabilir.

Bu yaklaşımın Trump yönetiminin “Önce Amerika” anlayışına hitap etmek üzere tasarlandığı ifade edilmekte. Bu kapsamda projeler ile sadece İsrail’e yardım edilmeyecek aynı zamanda ABD ordusunun da fayda sağlaması sağlanacak. Axios’a göre Beyaz Saray henüz konuya ilişkin yorum yapmadı.

Kaynak: defenceTurk