NASA ve Pentagon, Trump-Musk krizinin ardından SpaceX'e alternatif arıyor

Tulu Berke Saz / 08.06.2025 11:36

NASA ve ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Başkan Donald Trump ile Elon Musk arasındaki sosyal medya geriliminin ardından, SpaceX dışındaki özel şirketlerle acilen temasa geçti. Gelişme, ABD'nin uzay operasyonlarında SpaceX’e duyduğu aşırı bağımlılığı gözler önüne serdi.

SpaceX

Elon Musk’ın tehdidi

Gerilim, Trump’ın SpaceX sözleşmelerini iptal etme tehdidinde bulunması ve Musk’ın buna “Dragon kapsüllerini uçurmam” şeklinde yanıt vermesiyle tırmandı. Bu, NASA’nın Uluslararası Uzay İstasyonu'na (ISS) astronot gönderme kapasitesini sıfıra indirecek bir hamle olacaktı. Musk daha sonra geri adım atsa da, bu açıklama NASA ve Pentagon’da büyük endişeye yol açtı.

NASA’dan bir yetkili, olayın başlangıçta “eğlenceli” göründüğünü ancak Musk’ın tehdidiyle “korkutucu” bir hal aldığını belirtti. Pentagon’daki bir başka kaynak ise, personelin bu durumu gerçek bir ulusal güvenlik meselesi olarak algılamaya başladığını söyledi.

ABD hükümeti ve SpaceX

SpaceX, şu anda hem NASA’nın ISS görevlerini hem de Pentagon’un gizli uydu fırlatmalarını üstleniyor. Şirket aynı zamanda istihbarat servisleri için kritik önemdeki uydu altyapılarını da geliştiriyor. Ancak Musk’ın ani tepkisi, hükümetin savunma ve uzay kabiliyetlerinin tek bir kişiye bu kadar bağlı olmasının sakıncalarını ortaya koydu.

Alternatif şirketler ile temasa geçildi

Krizin hemen ardından, hükümet yetkilileri Blue Origin, Rocket Lab ve Sierra Space gibi şirketlerle iletişime geçerek fırlatma sistemlerinin hazır olup olmadığını sordu. Sierra Space CEO’su Fatih Özmen, Dream Chaser kargo uçağının bu yıl içinde uçmaya hazır olacağını ve “NASA’nın tek bir sağlayıcıya bağlı kalmak istemediğini” ilettiğini aktardı.

Ayrıca Boeing’in uzun süredir sorunlarla boğuşan Starliner kapsülü de yeniden gündeme geldi. Ancak NASA, bu sistemin en erken 2026’da tekrar uçabileceğini belirtti.

Kongre ve Ordu Musk’a güvenmiyor

Musk’ın tehdidi, Kongre üyeleri ve Savunma Bakanlığı içinde de güven krizine yol açtı. AEI’den savunma analisti Todd Harrison, Musk’ın tehdidini “uzay istasyonuna ambargo uygulamak gibi” niteledi. Pentagon yetkilileri, Musk’ın sosyal medya paylaşımlarıyla nükleer savunma kalkanı gibi stratejik programları etkileme gücüne sahip olmasından rahatsızlık duyduklarını ifade etti.

2022’de Musk, Starlink sistemini Ukrayna’nın Rusya’ya karşı bir saldırısında kapatmayı reddetmiş, bu da benzer tartışmalara yol açmıştı.

“Tek bir şirkete aşırı güven olmamalı”

Pentagon bu kapsamda, fırlatma görevlerini ‘Lane 1 ve Lane 2’ olarak ikiye ayıran yeni bir yarışma sistemi geliştirdi. Amaç, daha fazla şirketin hassas görevlerde rekabet edebilmesini sağlamak. Ancak şu anda yalnızca SpaceX’in Falcon 9 roketi sürekli ve güvenilir şekilde görev yapabiliyor.

Özetle, Musk’ın “Dragon’u uçurmam” tehdidi ve Trump’ın sert çıkışları, ABD’nin sivil ve askerî uzay operasyonlarında kurumsal çeşitlilik yaratma ihtiyacını net bir şekilde ortaya koydu. Bu kriz, sadece SpaceX’in değil, aynı zamanda Elon Musk’ın bizzat ulusal güvenliğe etkisi olan bir figür haline geldiğini gösteriyor.

Kaynak: gdhDigital