Q-CTRL’den DARPA için yeni nesil kuantum sensör

Aksel Buzuter / 01.09.2025 17:15

Q-CTRL, DARPA’nın RoQS Programı kapsamında Lockheed Martin ile birlikte GPS karıştırmasına dirençli kuantum tabanlı navigasyon sensörleri geliştirecek.

Kuantum altyapı yazılımlarında çalışmalarını sürdüren Q-CTRL, DARPA’nın Robust Quantum Sensors (RoQS) Programı kapsamında 24.4 milyon dolar tutarında sözleşme aldı. Anlaşma çerçevesinde şirket, sahada doğrulanan kuantum algılama teknolojilerini “yeni nesil kuantum sensörleri” adı altında yüksek performanslı askeri araçlardaki zorlu gerçek Dünya kullanım senaryoları için geliştirecek.

Navigasyon teknolojilerinin inkâr, karıştırma, yanıltma (spoofing) ve çevresel engellemelere dayanıklı olması; harp ortamı operasyonlarından istihbarat ve gözetlemeye kadar savunma uygulamaları için giderek kritik hâle geliyor. Bu noktada kuantum algılama; GPS’e tamamlayıcı bir çözüm sunarak harici müdahalelere karşı dayanıklılık sağlıyor.

Bu bağlamda Q-CTRL’nin programları, yer çekimi ve manyetik alanların jeofiziksel haritalanması ve algılanan sinyallerin önceden oluşturulmuş haritalarla eşleştirilmesine dayalı konumlandırma gibi tamamlayıcı görevleri hedefliyor. Bu yaklaşım, navigasyon görevlerinde büyük avantajlar sağlıyor ve mineral aramacılığı ile yer altı hedef tespitinde yeni öngörüler sunuyor.

GPS ve kuantum teknolojisindeki uzmanlığı ile Lockheed Martin şirketi de RoQS Programı’na alt yüklenici olarak katılacak. RoQS; DARPA tarafından kuantum sensörlerinin çevresel etkileşimler, mekanik titreşimler ve yüksek G-kuvvetleri gibi zorluklara karşı dayanıklılığını test etmek ve doğrulamak için geliştirilmiş bir programdır.

2025 yılının Mart ayında Lockheed Martin ile Q-CTRL, ABD Savunma Bakanlığı Innovation Unit (DIU) tarafından kuantum destekli Atalet Navigasyon Sistemi (INS) prototipi geliştirmek üzere bir sözleşme almıştı. Yeni anlaşmayla ilgili olarak Lockheed Martin Kıdemli Üyesi Thomas Loftus, şunları ekledi:

“Q-CTRL ve DARPA’yı sağlam, kuantum destekli navigasyon teknolojisinin geliştirilmesinde desteklemeyi sabırsızlıkla bekliyoruz. Bu sözleşme, savunma kurumlarının GPS’i tamamlayacak şekilde ulusal güvenlik yeteneklerinde dönüştürücü bir etki yaratacak kuantum navigasyon çözümlerine verdiği önemi ortaya koyuyor.”

Q-CTRL’nin kuantum destekli navigasyon sistemi Ironstone Opal, kısa süre önce ilk kez uçuşta yüksek kaliteli bir atalet navigasyon sistemini (INS) geride bırakarak GPS’in olmadığı durumlarda 111 kat daha yüksek konum doğruluğu sağlamıştı. Bu gelişme kuantum algılamanın savunma görevlerindeki gerçek Dünya uygulamaları için önemli bir adım olarak nitelendirilmişti. Devamında ise şirket, Ironstone Opal navigasyon sisteminin başarısını Avustralya Kraliyet Donanması’na ait MV Sycamore gemisinde yapılan deniz testlerinde de doğrulamıştı.

Kaynak: defenceTurk