ABD Savunma Bakanlığı 1 trilyon doları nereye harcayacak?

Aksel Buzuter / 29.06.2025 19:28

ABD Savunma Bakanlığı yetkilileri, Başkan Donald Trump’ın 2026 mali yılı için önerdiği 1,01 trilyon dolarlık ulusal savunma bütçesi hakkında Pentagon’da düzenlenen basın toplantısında detayları kamuoyuyla paylaştı. Yeni bütçe, 2025 yılına kıyasla %13,4’lük bir artışa işaret ediyor ve hem 848,3 milyar dolarlık ana bütçeyi hem de Kongre uzlaşı mekanizması yoluyla sağlanacak 113,3 milyar dolarlık ek finansmanı kapsıyor.

Yetkililere göre bu tarihî bütçe, anavatan savunmasının güçlendirilmesi, Çin’in Hint-Pasifik bölgesindeki saldırgan tutumuna karşı caydırıcılık, savunma sanayisinin yeniden yapılandırılması ve askerlerin yaşam kalitesinin artırılması gibi ana başlıklara odaklanıyor.

Bütçede öne çıkan başlıca kalemler arasında, “Golden Dome (Altın Kubbe) for America” adlı yeni nesil hava savunma programına 25 milyar dolar ve nükleer üçlü yapının modernizasyonuna 60 milyar dolarlık yatırım yer alıyor. Ayrıca:

• Hava Kuvvetleri için 3,1 milyar dolarlık F-15EX Eagle II üretimi,
• 3,5 milyar dolarlık F-47 (Yeni Nesil Hava Hakimiyeti savaş uçağı) geliştirme fonu,
• 19 yeni savaş gemisi üretimi için 47,4 milyar dolar,
• Nükleer tersanelerin verimliliğini artırmak amacıyla 2,5 milyar dolar,
• 6,5 milyar dolarlık geleneksel mühimmat üretimi,
• 3,9 milyar dolarlık hipersonik silah yatırımı,
• 15,1 milyar dolarlık siber güvenlik harcaması,
• Tedarik zinciri ve üretim kapasitesini artırmak için toplamda 3,8 milyar dolar (endüstriyel kapasite, mühimmat üretimi),
• Stratejik yatırımları teşvik etmek üzere özel sektörü hedefleyen 1,2 milyar dolarlık kredi fonu öne çıkıyor.

Savunma Bakanlığı ayrıca, personel maaşlarına %3,8 zam, bekâr askerler için 5 milyar dolarlık yeni konut yatırımı, ve tüm silahlı kuvvetlerde tarihi düzeyde bir hazırlık seviyesi için yaklaşık 160 milyar dolarlık kaynak ayrıldığını da duyurdu. Breaking Defense tarafından yapılan habere göre bütçenin ana dağılımı ise şu şekilde:

• Askerî personel: 184 milyar dolar (689 milyon dolar uzlaştırma fonu ve 183 milyar dolar ana bütçe)
• Tedarik: 205 milyar dolar (52 milyar dolar uzlaştırma fonu ve 153 milyar dolar ana bütçe)
• Araştırma ve geliştirme: 1,2 milyar dolar (tamamı ana bütçe)
• İşletme ve bakım: 107 milyar dolar (9 milyar dolar uzlaştırma fonu ve 97 milyar dolar ana bütçe)
• Askeri inşaat: 19,8 milyar dolar (842 milyon dolar uzlaştırma fonu ve 18,9 milyar dolar ana bütçe)

Hizmetlere göre dağılıma bakıldığında, talepte Kara Kuvvetleri için 197,4 milyar dolar, Deniz Kuvvetleri için 292,2 milyar dolar, Hava Kuvvetleri ve Uzay Kuvvetleri için 301,1 milyar dolar ve savunma genelindeki faaliyetler için 170,9 milyar dolar yer alıyor.

F-35 siparişi azalıyor

ABD Savunma Bakanlığı, yüksek maliyet sorunlarını gerekçe göstererek F-35 Lightning II tedarikini 2026 için 74’ten 47’ye düşürmeyi planlıyor. Ancak uçakların modernizasyonuna ve yedek parça tedarikine yaklaşık 1 milyar dolarlık ek bütçe ayrılacak. Bu adım, F-35’in sürdürülebilirliğini artırmayı ve muharip hazır olma seviyesini yükseltmeyi amaçlıyor.

Yetkililer, erken ihbar ve kontrol uçağı E-7 Wedgetail programının da iptal edildiğini açıkladı. Gerekçe olarak, platformun sürdürülmesinin tartışmalı bölgelerdeki hayatta kalma olasılığına dair endişeler ve artan maliyetler gösterildi. Bu işlevin gelecekte uzay tabanlı sistemlerle sağlanması planlanıyor.

Sınır güvenliği de öncelikli

Önerilen bütçede ABD-Meksika sınır güvenliği için 5 milyar dolarlık ek kaynak talep ediliyor. Bu kalem, sınırda görev yapan askerlerin konuşlandırılması ve göçmen gözaltı desteği gibi kalemleri kapsıyor. ABD Savunma Bakanlığı, Şubat 2025’te Savunma Bakanı Pete Hegseth tarafından verilen talimat doğrultusunda 30 milyar dolarlık maliyet etkinliği ve yeniden yönlendirme çalışmaları gerçekleştirmişti. Bu tasarruflar, yüksek öncelikli programlara yönlendirilerek hem operasyonel etkinlik hem de mali disiplin sağlanması hedefleniyor.

Kaynak: defenceTurk