F-15EX’lerde yakıt krizi: Uçaklar yerde

Aksel Buzuter / 08.08.2025 10:00

ABD Hava Kuvvetleri’ne teslim edilen bazı F-15EX Eagle II savaş uçaklarında yakıt tahliye sorunları tespit edildi. Bu durum bazı uçakların geçici olarak görevlendirilmesini engellerken Boeing, sorunu çözmek için test çalışmaları yürütüyor.

Mayıs ayı itibarıyla Boeing, ABD Hava Kuvvetleri için planlanan 129 adet F-15EX savaş uçağından 9’unu teslim etti. Boeing sözcüsü bugün yaptığı açıklamada, “Yakıt tahliyesi, uçaklardaki yakıt tanklarının taşması durumunda, tasarım gereği F-15’in kanat uçlarına yakın özel açıklıklardan dışarı akmasıyla gerçekleşir. Bu durum zaman zaman tüm modelleri de dahil olmak üzere çeşitli uçaklarda meydana gelir.” dedi.

Aynı açıklamada şu ifadeler de yer aldı:

“Bazı F-15EX uçaklarında yakıt tahliyesi beklenenden daha yüksek oranlarda gerçekleşti. Bu nedenle, ABD Hava Kuvvetleri ve Boeing’den oluşan ortak bir ekip temel nedeni araştırıyor. Şu anda birkaç potansiyel çözüm test ediliyor. Bunlar arasında, bağlantı elemanlarının tork değerlerinin doğru şekilde uygulandığını doğrulayan yeni fabrika talimatları da yer alıyor. Ek olarak, sorunlu olabilecek valf partileri üzerinde de incelemeler yapılıyor.”

Uçuş güvenliği etkilenebilir

Genel olarak askeri uçaklarda, yakıt tanklarında fazla yakıt veya basınç oluştuğunda dışarı tahliye edilmesini sağlayan havalandırma sistemleri bulunuyor. Bu sistemler, aynı zamanda tank içi basıncın dengelenmesinde de görev yapıyor. Uçak manevra yaptığında ya da yerdeyken meydana gelen atmosferik basınç ve sıcaklık değişimleri nedeniyle yakıtın genleşip büzüşmesi, sistem üzerinde baskı yaratabiliyor.

Uçuş sırasında gerçekleşen yakıt tahliyesi, dışarıdan bakıldığında kanat vorteksleri veya duman gibi görünebiliyor. Bu sistemlerde meydana gelebilecek arızalar ise daha ciddi teknik sonuçlara neden olabiliyor.

Kaç uçağın etkilendiği bilinmiyor

İddialara göre, F-15EX uçaklarında tespit edilen yakıt tahliye sorunu bazı uçakların geçici olarak yere indirilmesine neden olacak kadar ciddi. Ancak bugüne kadar teslim edilen F-15EX Eagle II’lerden kaçının bu sorundan etkilendiği henüz netlik kazanmadı. Ayrıca, yıllardır uçuşta olan EX gövdesine rağmen bu sorunun neden şimdi ortaya çıktığı da belirsizliğini koruyor.

Grev, çözüm sürecini etkileyebilir

Yakıt tahliye sorununa yönelik çözüm çalışmalarının, Boeing’in savunma biriminde yaklaşık 3.200 işçinin greve gitmesiyle nasıl etkileneceği henüz bilinmiyor. Grev, geçtiğimiz Pazartesi günü başlamıştı.

CEO’su Kelly Ortberg, geçen hafta bir görüşme sırasında greve ilişkin bir soruya şu yanıtı verdi: “Bu süreci yöneteceğiz. Grevin etkileri konusunda fazla endişelenmeyin. Bunun üstesinden geleceğiz.”

Boeing, teknik aksaklıklarla mücadele ediyor

F-15EX’lerde tespit edilen yakıt tahliye sorunu şu an için sınırlı gibi görünse de, Boeing’in hem ticari hem de savunma projelerinde yaşadığı daha büyük sorunların ardından gündeme gelmiş olması dikkat çekiyor. Şirket T-7A Red Hawk jet eğitim uçakları ve gibi projelerde teknik ve kalite sorunları nedeniyle gecikmeler ve maliyet artışlarıyla karşı karşıya kalmıştı.

Diğer yandan Boeing, 2025 yılı başlarında ABD Hava Kuvvetleri’nin altıncı nesil stealth savaş uçağı projesi ihalesini kazanmış ve söz konusu uçağın “” olarak adlandırılacağını duyurmuştu.

Kaynak: savunmaSanayiSt