İsrail, Suudi Arabistan’a F-35 satışını normalleşme şartına bağlanmasını istiyor

Aksel Buzuter / 15.11.2025 21:35

İsrail yönetimi, ABD’nin Suudi Arabistan’a F-35 savaş uçağı satışına yönelik yürüttüğü değerlendirmelerde önemli bir talepte bulundu.

İsrailli yetkililere göre Tel Aviv, satışın ancak Riyad’ın İsrail ile tam normalleşme sürecine girmesi koşuluyla ilerletilmesi gerektiğini açık biçimde Trump yönetimine iletti.

Bir üst düzey İsrailli yetkili, “F-35 satışının Suudi Arabistan’ın İsrail ile ilişkileri normalleştirmesine bağlanmasını istiyoruz” ifadelerini kullandı.

Askeri denge ve QME endişesi

İsrail’in temel çekincesi, Suudi Arabistan’ın beşinci nesil uçaklara erişiminin bölgedeki askeri dengeyi nasıl etkileyebileceği. Yetkililer, İsrail’in ABD tarafından korunan nitelikli askeri üstünlük (QME) ilkesinin zarar görebileceği görüşünde.

Konuyla ilgili bir değerlendirmede, “Suudi Arabistan’a F-35 verilmesi, İsrail’in bölgedeki askeri üstünlüğünü doğrudan etkileyebilir” denildi.

Türkiye boyutu: İsrail’den açık karşı çıkış

Axios’un haberine göre İsrail, Suudi Arabistan’ın yanı sıra Türkiye’nin F-35 programına geri dönmesine de açıkça karşı çıkıyor.

Bir İsrailli yetkili, ABD tarafına şu mesajı ilettiklerini söylüyor:

Türkiye’nin F-35 almasına karşıyız. Mevcut koşullarda bu bizim için yapıcı değil.

İsrail’in bu tutumu, hem Türkiye’nin hava gücünü hem de bölgesel güç dengelerini yakından ilgilendiriyor. Haber, İsrail’in Suudi Arabistan kadar Türkiye’yi de hassas bir başlık olarak gördüğünü ortaya koyuyor.

Trump–MBS görüşmesi öncesi yoğun trafik

Donald Trump ile Suudi Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Beyaz Saray’da yapacağı görüşme öncesi, F-35 dosyası Washington’un en sıcak başlıklarından biri haline geldi. ABD tarafı; güvenlik anlaşması, uçak satışı ve İsrail-Suudi normalleşmesi konularının birlikte ilerlemesini hedefliyor.

Trump’ın daha önce yaptığı bir açıklamada, Gazze sonrası Suudi Arabistan’ın İsrail ile normalleşme sürecine “hazır olmasını beklediğini” söylediği aktarılmıştı.

İsrail’in güvence talepleri

İsrail, olası satışın tamamen reddedilmesi yerine kapsamının kontrol altına alınmasını ve bazı güvence mekanizmaları oluşturulmasını istiyor.

Bir İsrailli yetkili, özellikle operasyonel konuşlanma mesafesine dikkat çekerek şunları söyledi:

Suudi Arabistan ile aramızdaki hava mesafesi kısa. Bu nedenle uçakların nerede konuşlanacağı ve hangi kısıtlamalara tabi olacağı kritik önemde.

Kaynak: gdhDigital