Birleşik Krallık’tan nükleer caydırıcılık yolunda savaş uçağı tedariki

Burak Seletuz / 26.06.2025 08:15

Birleşik Krallık, nükleer caydırıcılığını artırmak amacıyla 12 adet F-35A savaş uçağı satın alarak, nükleer silah taşıma kapasitesini hava kuvvetlerine yeniden entegre ediyor.

Birleşik Krallık, nükleer caydırıcılığını bir nesil içinde en büyük şekilde arttırmak üzere taktik nükleer silah kullanma kapasitesine sahip bir düzine F-35A savaş uçağı satın alacağını açıkladı. Downing Street, Lockheed Martin üretimi F-35A’ların satın alınmasının Kraliyet Hava Kuvvetleri’nin Soğuk Savaş’ın sona ermesinden bu yana ilk kez nükleer silah taşımasına olanak sağlayacağını belirtti.

Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer yaptığı açıklamada “Radikal bir belirsizlik çağında artık barışı hafife alamayız.” dedi. Yapılan bir diğer resmi açıklamada ise “Birleşik Krallık, ulusal güvenliği önemli ölçüde güçlendirmek amacıyla 12 adet yeni F-35A savaş uçağı satın alacak ve NATO’nun çift yetenekli uçak nükleer misyonuna katılacak.” ifadeleri yer aldı.

Birleşik Krallık’ın nükleer caydırıcılığı mevcut durumda denizde devriye gezen en az bir nükleer silahlı denizaltının sürekli konuşlandırılmasıyla sınırlı. Bu bağlamda Starmer hükümeti, Rusya’nın duruşu ve ABD’nin “Avrupa’nın savunucusu” olarak geleneksel rolünden çekilmesi nedeniyle savunma harcamalarını arttırıyor ve denizaltı filosu da dahil olmak üzere askeri güçlerini geliştiriyor.

Reuters tarafından yapılan habere göre Birleşik Krallık’ın nükleer caydırıcılığını arttırma konusundaki açıklaması, Avrupalı üyelerin GSYİH’nin %5’ini savunma ve güvenliğe harcama konusunda iddialı yeni bir hedef üzerinde anlaşmaya varacakları Lahey’deki NATO zirvesinde yapıldı.

Yine Reuters tarafından yapılan habere göre adının açıklanmasını istemeyen bir İngiliz yetkili, ABD’nin Birleşik Krallık’ın Avrupa güvenliğinde daha fazla sorumluluk üstlenmesi planının bir parçası olarak uçaklarda kullanılmak üzere B61 taktik nükleer silahları tedarik edeceğini de söyledi. Birleşik Krallık, uçakların satın alınmasının, bir çatışma durumunda nükleer silah taşımak için NATO’ya çift yetenekli uçak olarak adlandırılan uçaklara katkıda bulunmasına izin vereceğini de ekledi.

Birleşik Krallık’a yeni kabiliyet

Adının açıklanmasını istemeyen bir başka İngiliz yetkiliye göre her bir F-35A savaş uçağının maliyeti yaklaşık 80 milyon Pound (109 milyon Dolar) olup, 12 adet uçağın toplam tutarı ise 1 milyar Pound’un biraz altında kalmakta. Birleşik Krallık’ın nükleer caydırıcılığı şu anda yalnızca Trident nükleer programı olarak da bilinen, denizaltı tabanlı nükleer silahların geliştirilmesi, tedariki ve işletilmesi ile bunların fırlatma araçlarını kapsayan sisteme dayanıyor. Söz konusu sistem geçtiğimiz yıl yapılan bir test sırasında yanlış ateşlenmiş olup 2016’da rotadan çıkan füze testinin ardından ikinci başarısız test olarak kayda geçmişti.

Bu çerçevede Birleşik Krallık, F-35A savaş uçaklarını satın alarak askeri seçeneklerini çeşitlendirebilecek ve Fransa gibi NATO müttefikleri ve kara, deniz ve hava tabanlı nükleer yeteneklere sahip olan ABD ile daha yakın bir uyum sağlayabilecektir.

Amerika Birleşik Devletleri, Soğuk Savaş’ın sona ermesinin ardından çatışma tehdidinin azaldığının bir işareti olarak 2008 yılında Birleşik Krallık’taki son nükleer silahlarını da geri çekmişti. Öte yandan Downing Street, yeni uçakların tedariki ile Birleşik Krallık’ta yaklaşık 20.000 kişiye istihdam sağlanacağını ve NATO’ya olan bağlılığın altını çizeceğini de vurguladı.

Kaynak: defenceTurk